U laat binnenkort een lumbale (lag rug) of thoracale (hoge rug) radiofrequente facetdenervatie (RF) uitvoeren om uw pijnklachten te behandelen of te verminderen. Graag willen wij u wat meer uitleg geven over de radiofrequente facetdenervatie als pijnbehandeling. Indien u nog vragen zou hebben na het doornemen van deze brochure, kunt u steeds terecht bij uw verwijzende of behandelende arts.
Wat is een radiofrequente facetdenervatie
© Maastricht UMC+
Een radiofrequente facetdenervatie wordt ook wel stroombehandeling of ontzenuwing genoemd. Het is de tweede stap, na een diagnostische facetinfiltratie, in de mogelijke behandeling van uw pijnprobleem.
Onze wervelkolom bestaat uit wervels, op elkaar gestapeld als blokjes. Deze blokjes scharnieren ten opzichte van elkaar door de zogenaamde facetgewrichtjes. Dit zijn kleine gewrichtjes aan de wervellichamen, waarlangs zenuwbanen lopen. Door een ongeval of door slijtage kunnen zich ter hoogte van de facetgewrichten kleine veranderingen voordoen. Op deze manier kunnen zenuwen geïrriteerd raken en pijn veroorzaken.
Wanneer na een diagnostische facetinfiltratie blijkt dat de facetgewrichtjes een belangrijke rol spelen in uw pijnklachten, kunnen deze gewrichtjes behandeld worden met radiofrequente stroom. Radiofrequente stroom wekt warmte op. Deze warmte werkt in op de zenuwen en blokkeert de pijnprikkels die via de zenuwbanen van de facetgewrichten naar de hersenen geleid worden. Door een (tijdelijke) ontzenuwing kan uw pijn gedurende een langere periode verminderen. Een positieve diagnostische facetinfiltratie geeft een aanduiding, maar geen absolute garantie op succes bij een radiofrequente facetdenervatie.
De radiofrequente facetdenervatie vindt steeds plaats binnen de eerste drie maanden volgend op een positieve proefbehandeling.
Tips voor een goede voorbereiding
Voor de behandeling (bij het maken van de afspraak)
Bij inname van bloedverdunners (zie lijst onderaan) moet u dit op voorhand melden aan uw verwijzende of behandelende arts. Eventueel moet u deze medicatie een tijd voor de behandeling stoppen of vervangen door een ander geneesmiddel. Bij twijfel kunt u steeds contact opnemen met het pijncentrum.
Als u zwanger bent of een vermoeden daarvan heeft, dient u dit uitdrukkelijk te vermelden. Tijdens de behandeling worden röntgenstralen gebruikt, die schadelijk kunnen zijn voor uw ongeboren kind.
Bij een allergie voor jodium, andere ontsmettingsmiddelen, pleisters, contrast- of verdovingsmiddelen of andere producten, verwittig dan zeker de verpleegkundige of arts.
Op de dag van de behandeling
Mag u eten en drinken.
Hoeft u geen nachtkleed of toiletgerief mee te brengen. Breng bij frissere temperaturen een kamerjas mee.
Mag u uw medicatie innemen, met uitzondering van bepaalde bloedverdunners.
Als u koorts heeft of ziek bent, gelieve dan het pijncentrum te verwittigen.
Dient u een begeleider/chauffeur te voorzien voor uw vervoer naar huis na de behandeling. Aangezien de pijnbehandeling tijdelijke krachts- en gevoelsvermindering of duizeligheid kan geven, mag u de dag van de behandeling geen voertuig besturen.
Breng steeds uw verwijsbrief (indien u erover beschikt), relevante medische documenten (RX-foto’s, MRI-scan, CT-scan,…) en lijstje van uw huidige medicatie mee.
Een behandeling op het pijncentrum is vaak opgenomen in de hospitalisatieverzekering als daghospitalisatie. Breng de nodige papieren of kaart mee.
Hoe verloopt de radiofrequente facetdenervatie
Voor de infiltratie
Nadat u zich ingeschreven heeft aan het onthaal van het ziekenhuis, meldt u zich aan op het dagziekenhuis pijn. De verpleegkundige begeleidt u naar een gemeenschappelijk kamer (met zetels), waar u een operatiehemd kunt aantrekken. Verder krijgt u een waakinfuus (katheter in arm of hand), waarlangs de arts tijdens de behandeling eventueel medicatie kan geven. Bij gebruik van bepaalde bloedverdunners wordt er een bloedcontrole (stolling) gedaan. De vragenlijst, die u samen met deze brochure ontvangen hebt, wordt overlopen. Uw toestemming om de afgesproken behandeling te laten uitvoeren en uw akkoord met onze veiligheidsvoorwaarden (geen voertuig besturen, geen machines of gevaarlijke apparaten bedienen en geen belangrijke beslissingen nemen) worden nagevraagd.
Tijdens de infiltratie
Gedurende de behandeling ligt u met uw buik op een kussen. Deze houding maakt de wervelkolom rechter. De juiste plaats van de infiltratie wordt opgezocht met behulp van röntgenstralen en op de huid aangeduid met een stift. De punctieplaats wordt ruim ontsmet, waarna de arts de huid plaatselijk verdooft. Dit kan een kortdurend brandend, spannend gevoel geven. Na de lokale verdoving plaatst de arts, opnieuw met behulp van röntgenstalen, naalden ter hoogte van de betrokken facetgewrichten (gewoonlijk drie verschillende niveaus). Om de afstand tot de zenuw te bepalen, wordt er gebruikt gemaakt van een zwakke elektrische stroom. Aan u wordt gevraagd aan te geven wanneer u een tintelend, drukkend, warm of kloppend gevoel gewaar wordt. Wanneer de naalden op de juiste plaats staan, spuit de arts een lokale verdoving in. Hierdoor zal u van de eigenlijke behandeling zeer weinig tot niets voelen. Gedurende 1’30” (per naald) wordt er een radiofrequente stroom toegediend, welke een warmte tot 67°C opwekt. Het is zeer belangrijk dat u tijdens de procedure rustig en ontspannen blijft liggen.
Na de infiltratie
Na de infiltratie blijft u nog dertig minuten bij ons ter observatie. Uw bloeddruk, hartslag, pijn en verband worden gecontroleerd. Uw pijn kan na de behandeling toenemen. Dit is niet verontrustend en steeds tijdelijk. De dag van de behandeling is het aangeraden geen belastende inspanningen uit te voeren.
Risico’s en nevenwerkingen van een radiofrequente facetdenervatie
Complicaties komen zelden voor. Er zijn echter aan elke procedure risico’s en nevenwerkingen verbonden. De meest voorkomende zijn:
Tijdelijk pijn of een gevoelsvermindering op de plaats van de inspuiting.
Reactie op de lokale verdoving: daling van de bloeddruk, allergische symptomen.
Een bloeding, door het raken van een bloedvaatje, vormt geen probleem wanneer u geen bloedverdunners neemt of deze tijdig hebt stopgezet.
Een kleine kans op infectie en zenuwbeschadiging.
Bij infiltraties op thoracaal niveau kan het longvlies geraakt worden, waardoor een klaplong kan ontstaan. Contacteer steeds spoedgevallen bij plots optredende ademhalingsproblemen.
…
Deze lijst is niet-limitatief.
Wat te verwachten betreffende pijn
Het effect van een radiofrequente facetdenervatie is niet onmiddellijk voelbaar. Dit betekent dat u na de behandeling, als de plaatselijke verdoving uitgewerkt is, waarschijnlijk dezelfde pijn zal voelen als ervoor. U kan zelfs meer pijn, zogenaamde napijn, ervaren. Dit komt doordat de reeds geïrriteerde en pijnlijke zone een behandeling kreeg, wat het extra gevoelig maakt. Deze napijn kan twee weken aanhouden. Het is daarom van belang dat u, in samenspraak met uw huisarts, uw pijnstillers blijft innemen. Het is ook om deze reden dat, indien u linker- en rechterzijde laat behandelen, dit op twee verschillende afspraken gebeurt met een tussentijd van minstens vier weken.
Het uiteindelijke effect van de behandeling kan pas beoordeeld worden na zes tot acht weken. Normaal gezien komt u rond deze periode dan ook terug op consultatie bij uw behandelende arts. Op deze afspraak zal uw arts beslissen welke verdere therapie nodig is. Een radiofrequente facetdenervatie zorgt er immers zelden voor dat u volledig pijnvrij bent. De bedoeling is een belangrijke pijnvermindering te geven, zodat u uw dagelijkse activiteiten kunt hervatten.
Een radiofrequente pijnbehandeling richt zich op symptomen en werkt nooit genezend op de oorzakelijke afwijkingen binnen uw wervelkolom. De behandelde zenuwen herstellen zich dan ook na verloop van tijd, zodat zich na een bepaalde periode een nieuwe behandeling kan opdringen. De positieve diagnostische facetinfiltratie, die tot deze radiofrequente facetdenervatie geleid heeft, blijft één jaar geldig. Dit betekent dat u een terugbetaling geniet wanneer u de behandeling binnen deze termijn herhaalt.
Alternatieven
Wanneer u, om welke reden ook, beslist af te zien van de geplande radiofrequente facetdenervatie, raden wij u een eventuele combinatie van medicatie en revalidatie aan als alternatieve behandeling.
Indien u nog vragen heeft omtrent de lumbale en thoracale radiofrequente facetdenervatie, kunt u steeds contact opnemen met het pijncentrum: 03/890 59 23.
Bloedverdunners
Indien u één van de volgende geneesmiddelen neemt, dient u steeds contact op te nemen met uw huisarts of met het pijncentrum voor verdere richtlijnen.
Moeten meestal niet gestopt worden:
ASA®, Asaflow®, Cardio-aspirine®, Cardegic®, Aggrenox®, Persantine®
Moeten wel gestopt en eventueel vervangen worden:
Marcoumar®, Ticlid®, Efient®, Plavix®, Marevan®, Sintrom®, Brilique®, Arixtra®, Pradaxa®, Xarelto®, Eliquis®, Fraxodi®, Clexane®, Fraxiparine®, Innohep®, Fragmin®
Contactgegevens
Erkend Multidisciplinair Pijncentrum Sint-Jozef Bornem & Willebroek
Pijnspecialisten
Dr. G. De Clerck
Dr. F. Raps
Dr. K. Van Boxem
Tel.: 03.890.59.23 (Bornem & Willebroek)
Pijnverpleegkundigen
Tel.: 03.890.59.23 (Bornem & Willebroek)
auteur: dr. K. Van Boxem, pijnspecialist